Κίνημα «Αργό Χρήμα»

Το κίνημα που μπορεί να μας κάνει να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με το φαγητό και την οικονομία

Τι είναι το «Αργό Φαγητό», τι είναι το «Αργό Χρήμα» και γιατί αυτή η ανάγκη για βραδύτητα; Τι ήρθαν οι «ευαγγελιστές» τους να φέρουν σε μια εποχή ταχύτητας και παγκοσμιοποιημένης οικονομίας; Σε μια οικονομία που βασίζεται στη βιομηχανοποιημένη αγροτική παραγωγή και που προσφάτως απέδειξε τα αδιέξοδά της, οι μικρές βιώσιμες φάρμες και η επένδυση σε αυτές είναι μια πρόκληση; Είναι άραγε τα οικονομικά του Αργού Χρήματος μια απάντηση στα αδιέξοδα;

 Αντιδρώντας το 1986 στο άνοιγμα ενός ταχυφαγείου «ΜcDonald΄s» στην Πιάτσα ντι Σπάνια της Ρώμης, ο Κάρλο Πετρίνι ίδρυσε την οργάνωση «Αργό Φαγητό» (Slow Food). Στόχος της ήταν η διατήρηση και η προώθηση της τοπικής, παραδοσιακής κουζίνας και η απόλαυση του φαγητού σε όλα τα στάδια: από την καλλιέργεια, την παραγωγή και την παρασκευή έως την αργή κατανάλωση- κατά προτίμηση με συγγενείς και φίλους. Το κίνημα «Αργό Φαγητό» («Slow Food») από τότε έχει κερδίσει τόσο την παγκόσμια προσοχή όσο και εξαιρετική δημοτικότητα.

Το κίνημα στόχευε και στοχεύει- στην στήριξη των μικρών βιολογικών αγροκτημάτων και τη γενική αφύπνιση του πληθυσμού για την προέλευση του φαγητού μας. Ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τη γη, το φαγητό, την προέλευση και τη διάθεσή του έχει αποδειχθεί λανθασμένος και επίφοβος από κάθε άποψη. Από περιβαλλοντική, διατροφική και κοινωνική. Το κίνημα του «Αργού Φαγητού» αναδύθηκε με την έξαρση της «ταχυφαγίας». Ήταν μία αντίδραση ενάντια στην παγκοσμιοποίηση και την προδιαγεγραμμένη πορεία του κόσμου μας. Η οργάνωση έχει φτάσει να διαθέτει σήμερα 83.000 μέλη και 800 τοπικά παραρτήματα σε 122 χώρες.

«Ο αιώνας μας πρώτα εφηύρε τη μηχανή και ύστερα την κατέστησε πρότυπο ζωής. Έχουμε γίνει δούλοι της ταχύτητας, που διαταράσσει τις συνήθειές μας, εισβάλλει στα σπίτια μας και μας αναγκάζει να τρώμε γρήγορο φαγητό. Για να αποδειχθεί άξιος του ονόματός του, ο homo sapiens πρέπει να απαλλαγεί από την ταχύτητα, προτού η ταχύτητα τον κάνει είδος υπό εξαφάνιση», δήλωνε τότε ο Πετρίνι με το φίλο του δημοσιογράφο και ποιητή Φόλκο Πορτινάρι στο επαναστατικό του μανιφέστο.

Με αφορμή το φαγητό (οι επαναστάσεις ξεκινούν απ’ το στομάχι) αναπτύχθηκε το Κίνημα της Βραδύτητας με χιλιάδες φίλους σε όλο τον κόσμο και με την προτροπή να κατεβάσουμε ταχύτητα.

Πέντε περίπου χρόνια πριν ο βετεράνος οικονομικός σύμβουλος Woody Tasch και κάποιοι συνάδελφοί του άρχισαν να συζητούν για το πώς μια οργανωμένη επένδυση στα τοπικά συστήματα παραγωγής τροφής που σέβεται το περιβάλλον και τον άνθρωπο θα μπορούσε να συνδυαστεί με τη διάδοση των αρχών του Αργού Φαγητού. Το αποτέλεσμα αυτών των συζητήσεων είναι το Κίνημα του Αργού Χρήματος υπό την ομπρέλα της Συμμαχίας του Αργού Χρήματος, την οποία διευθύνει ο Tash. Τώρα, 750 μέλη, συμπεριλαμβανομένων ιδιωτών επενδυτών, βιώσιμων γεωργικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρηματιών από τον τομέα της εστίασης και του φαγητού είναι μέλη της Συμμαχίας και 450 από αυτούς παρακολούθησαν τη Διάσκεψη του Αργού Χρήματος στη Σάντα Φε φέτος το Σεπτέμβριο. Το κίνημα και η Συμμαχία έχουν ως στόχο το να πυροδοτήσουν και επωάσουν επενδύσεις σε τοπικά ή περιφερειακά συστήματα τροφίμων. Αυτό δεν σημαίνει μόνο αγροκτήματα βιολογικών καλλιεργειών, αλλά και εγκαταστάσεις επεξεργασίας τροφίμων, βιοτεχνίες τροφίμων και λιανικής πώλησης, δίκτυα διανομής, εστιατόρια και καταστήματα.

«Το νόημα του κινήματος βρίσκεται σε δυο πράγματα: σε έναν νέο τρόπο αντίληψης του χρήματος σε ένα πιο μακροπρόθεσμο επίπεδο, που θα συνδυάζει φιλάνθρωπη διάθεση και κοινωνικές επενδύσεις και θα κινείται στο έδαφος των τοπικών ή περιφερειακών συστημάτων τροφίμων». Ο στόχος είναι ένα εύρωστο σύστημα σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Στο σύστημα αυτό θα συμμετέχουν πολλοί, διαφορετικοί παίκτες που θα ενδιαφέρονται για τον ίδιο στόχο: την αναδιοργάνωση των τοπικών συστημάτων τροφίμων.

Μια απάντηση στην κυριαρχία των πολυεθνικών, του ανώνυμου φαγητού και του ψυχρού χρήματος από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού; Μια εναλλακτική στη βιομηχανοποίηση της κτηνοτροφίας και της αγροτικής παραγωγής;

Οι ιδιοκτήτες μιας φάρμας στο Βερμόντ όχι πολύ μακριά από τις «δικές μας» οικογενειακές επιχειρήσεις- κάνουν πράξη τις αρχές του Αργού Φαγητού και κατ’ επέκταση του Αργού Χρήματος εδώ και 35 χρόνια. Η οικογένεια έχει τη δική της επιχείρηση όπου φτιάχνει βιολογικό γιαούρτι, κρέμα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα μαζί με λίγα σιτηρά. Το ζευγάρι αρχικά ξεκίνησε με μια επιστροφή στις ρίζες με μοναδικό «κεφάλαιο» μια αγελάδα. Τα πράγματα έχουν αλλάξει, και αν και παρέμεινε μια μικρή επιχείρηση, ιδιαίτερα για τα δεδομένα της Αμερικής, με 10 υπαλλήλους και πλέον 50 αγελάδες η οικογένεια άνθισε οικονομικά.

«Δίνουμε σημασία σε πράγματα που η σύγχρονη βιομηχανία έχει από καιρό ξεχάσει», λένε οι ιδιοκτήτες και προσθέτουν: «Αν δεν προσέξουμε τη γη μας και το περιβάλλον είναι σαν να αφαιρούμε τη γη κάτω από τα πόδια μας, πράγμα που θα γυρίσει αντίστροφα και θα μας καταστρέψει. Εμείς διοχετεύουμε το εισόδημά μας και τα κέρδη μας πάλι πίσω στη γη. Το αγρόκτημά μας έχει γίνει ένας επίγειος παράδεισος με πλούσια βοσκοτόπια, έδαφος πλούσιο και αγνό και μπορείς να το γυρίσεις και να γευτείς τα προϊόντα μας και το γάλα μας. Όταν είσαι γενναιόδωρος με τη γη, η γη θα σου δώσει πίσω. Είναι μια επένδυση που σχετίζεται με το να δίνεις πίσω περισσότερα από όσα παίρνεις. Αυτό σίγουρα δεν έχει σχέση με το σύγχρονο αμερικάνικο πνεύμα».

Όπως το θέτει ο Tasch και η παρέα του, το Αργό Χρήμα έρχεται στον αντίποδα του «ευκαιριακού χρήματος των πολυεθνικών» που σχετίζεται με την καιροσκοπία, και προάγει μια άλλη σχέση με το χρήμα και τη γη που βασίζεται στην αειφορία και την σταθερή «γήινη» ανάπτυξη. Το κίνημα, σύμφωνα με τους εκπροσώπους του, σχετίζεται με την ασφάλεια του φαγητού, προάγει την υγεία και τη σωστή διατροφή και προάγει την πολιτισμική, οικολογική και οικονομική πολυμορφία. Κάποιοι επιπόλαιοι ρομαντικοί ή κάποιοι εμπνευσμένοι οραματιστές που είδαν τα σημεία των καιρών, τα ερμήνευσαν σωστά και είδαν το επόμενο βήμα για τη σωτηρία όλων;

ΠΗΓΗ: BioNews